Venus

Van 17 september 2011 tot en met 16 maart 2012 presenteert de Hermitage Amsterdam een indrukwekkende selectie uit de verzameling Vlaamse kunst van de Hermitage St.-Petersburg. Een magistraal overzicht van 75 schilderijen en circa 20 tekeningen, waaronder talrijke meesterwerken van de grote drie van de Antwerpse school: Peter Paul Rubens, Anthonie van Dyck en Jacob Jordaens en werken van bekende tijdgenoten.

Met 17 schilderijen en vele tekeningen krijgt Peter Paul Rubens (1577–1640) extra veel aandacht in de tentoonstelling. Hij was immers de belangrijkste, begaafdste en meest invloedrijke zeventiende-eeuwse Vlaamse schilder. Bovendien gold hij als een beminnelijk edelman, diplomaat en verzamelaar en was zijn atelier een goed geoliede onderneming. Hij was een fenomeen in zijn tijd, een homo universalis. Zowel zijn religieuze als zijn profane werken illustreren Rubens’ ongeëvenaarde talent. Een van de hoogtepunten is de beroemde Kruisafneming (ca. 1618), waarin Rubens overtuigend en vol dramatiek het lijden van Christus uitbeeldde. Dit schilderij is nooit eerder uitgeleend.

Ook zijn invloed en navolging komen in de tentoonstelling ruim aan bod. Zo nemen de elegante en geraffineerde portretten van Anthonie van Dyck (1599–1641), Rubens’ beste leerling, een zeer belangrijke plaats in. Hij schilderde rond 1638 de Engelse koning Karel I en zijn echtgenote, de Franse koningsdochter Henriette Maria. Van Dyck was toen al enkele jaren hofschilder van de koning en inmiddels tot ‘sir’ Anthony geridderd.

De derde grote meester van de Vlaamse school, Jacob Jordaens (1593–1678), was geen leerling van Rubens maar werd wel door hem beïnvloed. In imposante schilderijen laat hij de beschouwer meegenieten van de sprankelende Vlaamse levenslust. Zelfs zijn historiestukken kregen een Vlaamse sfeer.

Kwetterende vogels, zojuist geschoten wild en fleurige boeketten sieren de stillevens van Frans Snijders, genrestukken met het leven van alledag maakten David Teniers de Jongere beroemd. Er is een ontroerend familieportret van Cornelis de Vos. En nog vele andere belangrijke schilderijen van Vlaamse meesters zijn in volle pracht te zien. 

Deze uitgelezen collectie komt voor het eerst naar Nederland. Veel van de geëxposeerde werken zijn in de achttiende eeuw verworven door Catharina de Grote. Ze behoorden tot excellente verzamelingen als die van Pierre Crozat en Heinrich von Brühl, door Catharina in hun geheel opgekocht. De meeste schilderijen werden vervaardigd in opdracht van kerken en wereldlijke opdrachtgevers in Antwerpen en andere Europese steden. Ze ontstonden tegen de achtergrond van de Tachtigjarige Oorlog en de contrareformatie. Die katholieke tegenbeweging van de reformatie zette kerken en particulieren aan om op grote schaal religieuze kunst te bestellen. De imponerende barokstijl van Rubens en zijn tijdgenoten bleek uitstekende propaganda voor de katholieke kerk, de aristocratie en de rijke burgerij.

Aan de hand van een audiotour, een film en computerprogramma’s worden in de tentoonstelling de Vlaamse kunst en de geschiedenis van de Vlaamse kunstcollectie in de Hermitage St.-Petersburg uitvoerig belicht. Het bruisende Antwerpen van de zeventiende eeuw komt tot leven op een speciale expositiewand, waar met beeld en tekst schildersateliers, kerken en monumenten zijn aangegeven.

Er verschijnt een catalogus met bijdragen van Russische en Vlaamse auteurs.

Bron: http://www.kunstpedia.com